Puglia is een lang, dun wijngebied in de uiterste zuidoosthoek, of ‘De hak van de laars’ van Italië. Het grenst aan de Adriatische Zee en heeft enorm veel culturele en geografische verschillen. Het noorden van Puglia is wat heuveliger en meer verbonden met de gebruiken en de wijn bereidingstechnieken van Midden-Italië, terwijl het zuiden vrijwel vlak is en een sterke band heeft met het Grieks-Romeinse verleden.
Het enige wat het noorden en zuiden van Puglia verengt, is de keuze van de geteelde gewassen, namelijk olijven en druiven. De wijnstreek is verantwoordelijk voor bijna de helft van de totale Italiaanse olijfolieproductie en heeft een lange reputatie als een producent van rode wijnen. De laatste jaren is Puglia steeds bekender geworden en ondertussen een populaire Italiaanse wijnstreek.
Geschiedenis
Tot de jaren ‘90 was Puglia een geheim, waarbij de krachtige rode en zware witte wijnen stilletjes naar het noorden werden verscheept om de minder rijpe producten van de bekendere wijngaarden in Italië te versterken. Hiermee werd kleur en gewicht toegevoegd aan de dunne fermenten uit Zuid-Frankrijk. Als wijnproducenten iets wisten over Puglia, zwegen ze er al snel over.
De komst van wijnen uit de ‘Nieuwe Wereld’ gaf echter een nieuw respect voor wijnen uit warme klimaten. Een nieuwe groep van wijnmakers werd aan het werk gezet in de wijngaarden en wijnkelders van Puglia, om wat goedkope wijnen te maken voor de supermarkt kopers van Noord-Europa. Veel van deze Puglia wijnen werden op het etiket beschreven als IGT Puglia of IGT Salento.
Klimaat
Het klimaat van Puglia wordt gekenmerkt door droge hitte en bodems die barsten van de vruchtbaarheid. Hierdoor ontstaan er in Puglia wijnen die indruk maken met hun rijpheid. Ze hebben een goede frisheid, die wordt behouden door de bijzondere geografische ligging: Puglia is aan drie kanten omgeven door de Middellandse Zee. Dit zorgt voor een constante bries die de wijngaarden afkoelt, vooral in de zomer.
De zomers in Puglia zijn over het algemeen heet en droog, terwijl de winters mild en wat regenachtig zijn. Doordat het een lange wijnstreek is, heeft het ook te maken met meerdere microklimaten. In het noorden is het bijvoorbeeld bergachtig, wat betekent dat het wat kouder is in de winter, dan in het zuiden.
Op het gebied van terroir heeft Puglia natuurlijke hulpmiddelen om een vruchtbare wijnstok groei te stimuleren. Het hete mediterrane klimaat zorgt voor een bijna perfecte omgeving voor wijnbouw. De bodem is sterk kalk-en kleihoudend en de zoute zeewind leidt tot unieke wijnen.
Druivenrassen Puglia
Puglia is de laatste jaren steeds bekender geworden voor kwalitatieve, smaakvolle en kruidige wijnen. De wijnstreek is het meest bekend om de Primitivo. Daarnaast is Puglia ook een van de grootste producenten van rosé in Italië.
Naast Primitivo zijn de meest bekende blauwe druivenrassen Negroamaro, Verdeca, Bombino nero, Malvasia nera en de Uva di Troia. Deze druiven samen vertegenwoordigen zo’n 70 procent van de verkoop van Puglia wijnen. Daarnaast heeft de streek ook enkele witte druivenrassen, met name de Grecco, Trebbiano en Malvasia.
Regio’s Puglia
Er zit een groot verschil tussen de wijnen uit het noorden en het zuiden van Puglia. Deze verschillen komen ook tot uiting in terroirs. De wijnstreek is verdeeld in vijf regio’s, die goed gedefinieerde wijnregio’s zijn High Murgia, Lower Murgia, Itria Valley, Messapia en Salento.
De beste wijnstokken groeien op het schiereiland Salento, in het zuiden van Puglia. Ook komt de Torri D’oro Negroamaro del Salento hiervandaan. Dit is een rode wijn, waarbij het klimaat nadrukkelijk aanwezig is in de wijn. Deze wijn kenmerkt zich door de bitterzoete afdronk dat naar drop smaakt.
De wijnstreek heeft in totaal vier DOCG-wijnen en bijna dertig DOC-wijnen. De DOCG-wijnen zijn de Castel del Monte Nero di Troia Riserva DOCG, de Castel del Monte Bombino Nero DOCG, de Castel del Monte Rosso Riserva DOCG en de Primitivo di Manduria Dolce Naturale DOCG. De eerste drie komen uit het noorden van Puglia. Verder zijn de bekendste DOC-wijnen uit Puglia Primitivo di Manduria DOC, Salice de Salentino, Negroamaro di Terra d’Otranto DOC en Locorotondo DOC.